Cultuur is een motor voor inclusie

Cultuur heeft verschillende functies. Het ontspant niet alleen, maar het verlicht ook.
Dat geldt vooral voor actieve kunstbeoefening. Beoefenaren komen uit isolement en versterken hun zelfvertrouwen. Bekijk even de uitvoerige nota, zeer goed ontvangen door de gemeenteraad van Teylingen.
Enige tijd terug werd in de gemeente Teylingen zelfs actief gepleit voor het verbinden van kunst met zorg en welzijn, via onder cultuur op recept!
Wie op bezoek komt bij een huisarts krijgt dan geen recept voor een pil, maar een verwijzing naar een theater of creatieve cursus. Dat klinkt vreemd, is zeker niet gebruikelijk maar is eigenlijk een heel sterk idee.
Cultuur en welzijn verbinden in Zaanstad
Bij de gemeente Zaanstad staat de verbinding met cultuur en welzijn nog wat in de kinderschoenen, maar er wordt wel (hard) over nagedacht.
De uitdaging is natuurlijk dat kunst en cultuur overal aan wordt gekoppeld, denk bijvoorbeeld aan een onderwerp als toerisme. Geld is schaars en niet overal kan in worden geïnvesteerd.
Het meest bekend is de investering in cultuureducatie. Jongeren worden soms meer naar voetbal of andere sporten. Door culture programma’s voor scholen te ontwikkelen krijgen de jongeren iets van een andere wereld mee en de kans hun eigen talent te ontwikkelen.
Werken aan inclusie en toegankelijk aanbod
Met Gerard Lommerse, toen verbonden aan Fluxus en nu aan het Zaantheater, spraken we ooit over de koppeling tussen kunst en welzijn. Daarvan maakten we een boeiende filmopname, zie:
Zijn ervaringen zijn interessant en vooral, leerzaam! Wie bijvoorbeeld inclusie omarmt, moet zelf ook rekening met ‘cultuur’, in een iets andere betekenis. Denk aan bijvoorbeeld zoiets praktisch aan de cursustijden. Een Syrisch orkest starten? Kies voor de zondag en vergeet de maaltijden niet! Gebruikelijk is dat niet, dat vraagt om aanpassen
Werken aan inclusie en een nog betere bekendheid van het aanbod zijn ook speerpunten van Zaanse cultuurambtenaren als Annika Rulkens en Miranka Stel (er zijn overigens nog veel Zaanse professionals hierop actief!).
De handschoen wordt opgepakt
Het Zaantheater onder aanvoering van de bevlogen Angelique Finkers pakt de handschoen op. Meer inclusie en toegankelijkheid van het aanbod!
In een bomvol Zaantheater werd in februari het ZIN festival gevierd, met zo’n 1600 bezoekers. Een doorslaggevend succes! Zie:

Onderdeel van het festival van het debat was over inclusie; hoe kan cultuur de spil worden in het breder toegankelijk krijgen van aanbod en het bereiken van inwoners in isolement (waarin ook vaak sprake is van armoede). Bekijk even een verslag:
Een paar highlights zijn met name relevant:
1 Het theater kan ook een huiskamer zijn, een ontmoetingsplek om en nabij de voorstellingen.
2 De Zaanse Pas draagt straks (hopelijk) bij aan een toegankelijker aanbod
3 Met samenwerking tussen theateraanbieders is nog veel winst te behalen
Naar een gedreven, inclusief en innovatief cultuurnetwerk!
Het is tijd om volgende stappen te zetten, vanuit een goed doordachte ‘strategie en visie’. Daarbij gaat het dus om meer dan weer een project, festival of ander initiatief erbij (hoe mooi en belangrijk ook overigens)
Als voorschot daarop geven in deze discussiebijdrage drie richtingen aan, met als verbindend uitgangspunt het (verder) uitbouwen van een gedreven en innovatieve cultuurnetwerk.
Richting 1 Een podium voor vernieuwers
Zeker in de creatieve sector gonst het van de vernieuwers, met af en toe wilde plannen. Mensen die allang zeer inclusief werken maar nog niet genoeg in beeld zijn. Mensen met nieuwe concepten die een start up verdienen. Mensen die hun hoofd wellicht gestoten hebben maar hun ervaring daarover een constructieve manier kwijt willen. Zij allen verdienen een podium!
Richting 2 Een kunst loket & brigade
Wie een nieuw initiatief ontwikkelt heeft soms een duwtje, aanmoediging, ingang of ja, middelen nodig! Hoe mooi zou het zijn wanneer er dan een groep is die versnelt en adviseert, van brede samenstelling? Die ergens het midden vormt tussen een loket en (vliegende) brigade?
Richting 3 Een jaar programma
Een verhaal laden en toegang krijgen helpt door het verzamelen van goede herinneringen! Door steeds iets te doen of organiseren, in een roulerende vorm op veel plaatsen. Zodat werelden verknoopt en ideeën getest kunnen worden!